«شات لیست» لیستی است که کارگردان قبل از رفتن به سر صحنه برای خودش می نویسد تا گرفتن هیچ نمایی را از قلم نیندازد. برخی از کارگردان ها در دوران پیش تولید «استوری بورد» تهیه می کنند و موقع فیلمبرداری هم به آن رجوع می کنند. اما بسیاری هم این کار را لازم نمی دانند و بجای آن شرح نماها را می نویسند و در هنگام فیلمبرداری به آن رجوع می کنند. این شرح نماها را اصطلاحاً شات لیست می گویند.
شرح نما(شات لیست)، بیش از همه یک یادآوری برای کارگردان است. اگر چه دستیار اول کارگردان و فیلمبردار هم باید یک کپی از این دستور العمل ها داشته باشند اما برای آن ها اهمیت کمتری دارد. چرا که احتمالاً هر دویشان با جزئیات خوبی در طول یادگیری تکنیک ها این اصول را شناخته اند. در زمان فیلمبرداری هم، فیلمبردار و بقیه عوامل باید ببینند که کارگردان از آنها چه می خواهد. به همین خاطر دادن نسخه ای از شات لیست به بقیه عوامل ضرورتی ندارد و باید به کارگردان کمک و او را راضی کند.
اما چه چیزهایی باید در شات لیست گنجانده شود:
- به هر شات (نما) باید یک شماره مشخص داده شود. توصیه نمی کنم که نماهای هر صحنه را از شماره یک آغاز کنید. این کار سردرگمی ایجاد می کند. به جای این کار باید به هر شاتی که در طول کار به دست می آید، شماره خاص خودش را بدهید. از نمای شماره یک شروع می کنید تا مثلاً برسید به نمای 953!
- هر شات باید به صورت مختصر توضیح داده شود؛ به شیوه ای که تمام عوامل حرفه ای کار، آن را بفهمند. اما در نهایت، این کارگردان است که باید با این توضیحات احساس راحتی داشته باشد.
- کارگردانان باهوش که خوب تلاش کرده اند تا فهم درستی از تدوین فیلم پیدا کنند، باید برای هر نما، اشاراتی ضمنی در مورد تدوینش هم داشته باشند. اگر کارگردان به روشنی بداند که چطور یک نما قرار است به نماهای دیگر کات بخورد، باید نوشته هایی داشته باشد که در طول فیلمبرداری به آن ها توجه کند تا برش نماها درست انجام گیرد.
برای مثال، وقتی یک بازیگر زن سیگاری را از لبش بیرون می آورد، آیا شما می خواهید از یک مدیوم شات به یک کلوز آپ برش بزنید؟ اگر اینطور است، باید موقع فیلمبرداری از این دو نما، از موضوع مطلع باشید تا مطمئن شوید که این دو نما به اندازه کافی با هم جور در می آید و برش آن هم خوب خواهد شد. هنگام فیلمبرداری باید از این موضوعات مطلع باشید. فهمیدن ایت این جزئیات در زمان تدوین خیلی دیر است.
یادداشت هایی در مورد اجرای بازیگران هم، ارزش قرار گرفتن در شات لیست شما را دارد. به عنوان یک یادآوری خلاصه که به خاطرتان بیاورد بازیگران را چطور هدایت کنید، چیز خوبی است. نباید توضیحات طولانی بنویسید. فقط خلاصه هایی که ارزش نوشتن را دارند.
اگر بخواهید می توانید به فیلمبردار هم یک نسخه از شات لیست را بدهید که یادداشت های مربوط به بازیگران در آن گنجانده نشده باشد. و حتماً مطمئن شوید فیلمبردار شات لیستی را در اختیار دارد که آپدیت است و اگر تغییراتی کرد باید به شات لیست او هم اضافه شود. از طرف دیگر به دستیار اول هم باید یک نسخه از شات لیست داده شود. چرا که بخشی از نقش دستیار اول این است که به عنوان چشمان دوم کارگردان، هشیار و آماده باشد تا اگر حتی یک چیز جزئی هم از چشمان کارگردان دور ماند، به او یادآور شود.
بعضی کارگردانان دوست دارند که استوری بوردهای کوچک را هم در شات لیست جا دهند تا همه شان در یک پوشه باشد. این ایده خوبی است برای کسانی که به استوری بورد تاکید دارند. من از آن ها استفاده نمی کنم، اما اگر شما استفاده دارید، اضافه کردن یک ستون به جدول شات لیست تان و اضافه کردن یک استوری بورد برای هر شات ضرر نخواهد داشت.
گفتن این موضوع که یک شات لیست باید اول از همه و تا جایی که امکان دارد برای کارگردان، مفید باشد، ارزش تکرار را دارد. همه عوامل فیلم، دستوراتشان را از کارگردان می گیرند نه از یک تکه کاغذ.
مترجم: شبنم سید مجیدی
ارسال نظر
